Phật giáo và đời sống
Lạm bàn về bản giác và tâm linh 2
hà chẳng quét, quét hay có rác, Đã bói ra, bỏ nhác sao đành, Cao tay mấy kẻ có danh, Bùa bèn chẳng bỏ là tinh hiện vào”.
BÀI 2: THỜ CÚNG
“Trong nhà vận thịnh suy có mệnh,
Đạo quỉ thần thì kính viễn chi,
Nắng mưa giải kiết có khi,
Phải chăm cơm thuốc, đừng mê cốt thầy.
Nhà chẳng quét, quét hay có rác,
Đã bói ra, bỏ nhác sao đành,
Cao tay mấy kẻ có danh,
Bùa bèn chẳng bỏ là tinh hiện vào”.
(Lược trích Gia Huấn Ca)
Việt Nam suốt một chiều dài lịch sử, trong Bình Ngô Đại cáo, Nguyễn Trãi có viết: “Việc nhân nghĩa cốt ở an dân, quân điếu phạt trước lo trừ bạo, như nước Đại Việt ta từ trước vốn sinh nền văn hiến đã lâu”. Vì thế cho nên theo phép trước phải tu thân, sau rồi tề gia. Ngài có viết bộ Gia Huấn Ca mà tôi mạo muội lược trích phần “Thờ cúng” để thay lời đề tựa.
Đạo cốt ở cái Tâm, cái Đức. Có tâm đức, khoan hòa rộng lượng, dung được người thì tự thân sống nhàn, mọi người tôn trọng, đó là ĐẠO SỐNG. Tiền hiền liệt thánh giúp nước có công, các vương triều ban sắc phong thần, đình miếu để thờ, đó là biểu tượng lịch sử, khuyên người trung hiếu, hàm ý giáo dục răn đời. Đã là hiển thánh anh minh, tất nhiên thần linh không bênh kẻ ác. Việc làm để họa di phước là nghiệp tạo của mỗi chúng sinh. Muốn được an lành đã có Phật đà trong kinh khai thị. Việc tôn trọng người đức cao nghĩa cả, đạo lớn, phúc dày là một nét đẹp văn hóa,cần nương vào truyền thống để sửa mình. Như mỗi chúng ta nếu có điều hay, bạn bè ngợi ca, cháu con theo gót. Nay trong việc phụng thờ cúng lễ, tuy nói rằng theo truyền thống văn hóa của tổ tiên nhưng thực chẳng qua chỉ là một hình thức mê tín vọng cầu, buôn thần bán thánh. Có nhiều người danh là thày dạy kẻ khác mà thực lại qui phục cốt đồng, xin xăm xin keo, tin điều mê muội. Đã gọi là tâm linh thì có cảm có ứng, nhất niệm tâm thành, tất nhiên cảm động Phật thánh, nhược bằng gian trá, có ý hung hiểm hại người hoặc giả mưu cầu cá nhân thất đắc, tổn người hại vật, lẽ nào trời đất dung tha, ai bảo thần dân chịu được. Vậy thì, cúng quải vọng cầu, nương theo đồng cốt phỏng có ích gì. Mình là người trên mà chẳng sáng suốt, lấy gì người dưới thần phục thi hành. Điều không biết phải tìm cầu bậc thầy rõ biết, khéo khéo học theo đó mà làm, chớ có lẽ đâu lại đi tin vào cảm ứng vô hình mà mấy kẻ buôn thần giả mạo. Phải tự biết nếu bất tài thiếu đức, khéo chối từ lui xuống đứng đằng sau, nhường thức giả trí lớn tài cao, dày phúc đức đi đầu dẫn bước. Trộm nghe gần đây có nhiều người tự xưng liên thông thần thánh, dạy bảo cho người khác mà qui luật lẽ thật cuộc sống không thông. Thác mệnh thần linh vẽ bày tế lễ, dâng hương chỗ này, bái cúng chỗ khác. Chẳng biết có cầu gì được nấy hay là chỉ hại vật tổn người. Dựng nên một chút hư danh, khéo làm hoặc mê người khác. Rơi vào tàma ngoại đạo,đắm chìm lợi dưỡng bạc tiền. Một mai trung ấm xa lìa đâu là chỗ về giải thoát.
Vì tình đồng loại thế nhân,đôi lời giãi bạch, chẳng dám chen hai chữ chỉ bày. Xin được bè bạn cảm thông, cúi mong cao hiền dạy bảo.